A FESTA DAS FLORES

"Este mes de maio
é o das flores,
cando os paxariños
ven aos seus amores"

 

     Na antiga Roma, este quinto mes do ano estaba dedicado a Maia, unha deusa que personificaba o crecemento da vexetación e dos animais, identificada con Bona Dea, a esposa de Fauno, aínda que mitoloxías máis arcaicas a fan filla deste deus, protector dos rabaños. Andando no tempo, para destronar do mes de maio a Maia, Flora e Bona Dea, a partir da Idade Media estendeuse o culto á Virxe María, tamén chamada, desde aquela, a flor das flores e ás nenas postas baixo a súa advocación “Fillas de María.”¹

    En Arteixo a chamada “Festa das Flores” celébrase cada ano a última fin de semana do mes de maio e caracterízase, principalmente, por engalanar con alfombras florais as inmediacións da igrexa de Santiago de Arteixo para os actos relixiosos.

    Parece ser que este acontecemento ten a súa orixe no século XIX, unha tradición floral que dende aquela época sempre gozou de gran sona entre as xentes de toda a bisbarra, como así o demostra o seguinte artigo publicado en maio de 1906:

“El alcalde de Arteijo rogó al gobernador que envíe el día 27 del actual á aquel punto una pareja do la Guardia civil para hacer guardar el orden en la solemnidad de las «Flores de Mayo» que se celebrará en aquella parroquial. No se confía por lo visto en que haya absoluta tranquilidad.”²

    As alfombras florais están relacionadas con “Las Hijas de María”, congregación que se encargou, dende os primeiros tempos da festa, da parte relixiosa das Flores, dedícandose durante todo o mes de maio á Virxe María. A principios do mes, a Virxe colocábase nun altar rodeada de moitas flores e, a partir de aí, todos os días despois da misa dedicábanlle oracións. 

 

Alfombra floral en Arteixo

   As “Fillas de María” eran todas mozas solteiras e lucían un estandarte de cor azul celeste cunha imaxe da Virxe no centro sostido cun pau en forma de cruz. Axudaban na composición de poesías e parodias aos nenos e ás nenas que celebraban a primeira comuñón o último domingo de maio. Ademais, tamén confeccionaban un mural de flores que poñía "Ave María", que colocaban na entrada da igrexa. Seica tamén facían os arcos de flores: a partir duns arcos de madeira, recubríanos de hedras e logo íanlle colocando as flores enriba.

   No día da celebración do sacramento da Comuñón, a rapazada participaba activamente nunha procesión que transcurría por un camiño cheo de arcos de flores. E non remataba aquí a colaboración dos máis pequenos xa que, despois da misa, subíanse a unhas mesas colocadas fronte a Virxe, onde recitaban as poesías que compuxeran coa axuda das “Fillas de María”, e representaban parodias nas que contaban o proceso da recollida das flores ou das ofrendas.

   É de destacar que cando morría unha das "Fillas de María" levaban o seu estandarte ao enterro. Encarnación González Mes, que finou na Baiuca aos 100 anos de idade en decembro de 1973, fora durante moitos anos presidenta das “Fillas de María” de Arteixo.

   Neses anos 60-70, época na que a fisionomía da capital municipal en pouco ou nada se parecía á actual, era cando se facían os bailes da festa das Flores no Balneario. Segundo un relato publicado no desaparecido Boletín Informativo Municipal por Carme, a de "Cóntame un conto", ese día elexíase "Mis Flor" entre as mozas da verbena. A súa coroación era cunha flor e un broche. E, para esta ocasión tan especial, viña como presentador un importante e coñecido locutor de radio. 

Festa das Flores de 1970

   Falade na casa, por favor, cos vosos pais e avós sobre aquelas Festas das Flores de antano. Xa me contaredes que mozas foron “Mis Flor” ou quenes eran aqueles locutores!

   Na actualidade os integrantes da Asociación Cultural Mariana son os encargados de realizar as alfombras florais da Festa das Flores, unha festa na que en cada edición hai verbenas, talleres, libros, atraccións e outros eventos cos que Arteixo celebra a súa particular maneira de festexar o mes de maio!

  Boas festas!

 

______________

1 Vid. Rosa Benigna Vizcaya & Francisco A. Vidal (2009): Dos fastos ós festexos. Dos antigos mitos á relixiosidade galega, Editorial Toxosoutos, Noia, pp. 105-106.

2 Vid. La Voz de Galicia, 17 de maio de 1906, p.2

A PARROQUIA DE MORÁS NA DESCRICIÓN HISTÓRICO-XEOGRÁFICA PUBLICADA EN 'EL IDEAL GALLEGO' EN 1930

 Dende que abrimos estas Crónicas de Arteixo en setembro de 2014, fomos publicando ocasionalmente unha serie de interesantísimas descricións sobre as parroquias de Pastoriza, Lañas, Oseiro, Suevos, Chamín, Monteagudo e Loureda escritas nos anos 1620, 1752, 1826, 1850, 1928 e 1930. Posteriormente, faríamos o propio coa parroquia de Morás (xa vos adianto que a seguinte será Larín) cunha xeira que hoxe chega ao seu fin cun traballo realizado polo arcebispado de Santiago de Compostela que se publicou no xornal El Ideal Gallego entre 1928 e 1930. 

  Deseguido transcribimos o artigo sobre a parroquia de Morás publicado no devandito medio herculino o 20 de xaneiro de 1930:

ARZOBISPADO DE SANTIAGO

Descripción histórico-geográfica de sus feligresías

ARCIPRESTAZGO DE FARO

Provincia de La Coruña

SAN ESTEBAN DE MORÁS

(Arteijo)

El término

Feligresía de entrada: iglesario: presentación de don José María Bermúdez de Castro: carretera del Espiño que para en Uxes: sepáranla 2 kilómetros de la capital del municipio y 8 de la del partido que es la de la provincia.

Sus aldeas, bastante pobladas, son Canzobre, con 133 almas; Freán, con 150; Iglesario; Insoa; Monte de Arcos; Morás, con 115 almas; Santa Cecilia, con 124; Souto y Uxes, la más crecida con 288 almas y edificios aislados.

 

Vista do lugar de Canzobre

Ascienden sus habitantes a 1.028 de hecho y 1.123 de derecho, repartidos en 236 viviendas, de ellas 77 de un piso y 150 de dos, de los que dos están sin vecinos por el empleo a que están destinados: hay 72 albergues.

Cuenta con escuela nacional y hay algún comercio.

Situación

Hállase al E. de su municipio, en las faldas occidentales del monte do Xalo, desde cuya cumbre es imponderable el paisaje que se divisa, y en las del Monte das Arcos, llamado así por sus “mámoas”, todas explotadas ya.

Limita al N. y NO. con Arteijo, al O. y SO. con Loureda de la que la separan los montes Pena de Carro, Pena Rubia, Cotosal y Balay, que abrigan el N. del valle en que se asienta la parroquia.

El Xalo y Monte dos Arcos, la dividen del Ayuntamiento de Culleredo y en ellos se abre la cañada oriental del valle.

Es de terreno montuoso y fértil y productora de numeroso ganado: sus aguas van al río de Montes (Coruña-Oza).

La iglesia

Tiene ábside cuadrangular con bóveda de cañón, directriz apuntada que se apoya sobre arcos de igual de igual directriz. Es de últimos del siglo XII o comienzos del XIII.

Historia

Suena en el primer siglo con el nombre de “Morales”.

Fue del dominio de Juan de Andeiro que tenía otras más en este Ayuntamiento y en la provincia.

Formó la jurisdicción de Santa Cecilia, en la primitiva provincia coruñesa.

ONTE E HOXE DO POLÍGONO DE SABÓN

 O que hoxe é a Avenida da Moda do Polígono Industrial de Sabón antes era o lugar da Pedreira, que pertencía á parroquia de Oseiro. Aí van dúas fotografías do onte (as casas da parte superior da imaxe pertencen ao Rañal) e o hoxe desta zona:

HEMEROTECA

 La Voz de Galicia, 25 de outubro de 1994

O MONUMENTO AO 'VOYEUR' DO RAÑAL

  Un dos grandes reclamos turísticos do Arteixo actual, sobre todo para os imstagramers, é o Monumento ao Voyeur, tamén coñecido coloquialmente como 'Mirón' ou 'Vixiador.'

 

(Foto de Xabier Maceiras)

   Situado no Rañal, enriba do chamado Pichón da Bogueira, entre A Bogueira (zona de abundancia de bogas, un tipo de peixe) e o pequeno areal da Ermida, leva instalado nese lugar dende o ano 2006, dende que se construíu o Paseo Marítimo que une Sabón con Barrañán.

   É obra do escultor madrileño Enrique Saavedra Chicheri, artista con obra salpicada por todo o mundo (Los Ángeles, Nova York, Girona, Madrid…)

 

(Fotos de Xabier Maceiras)

   Cun peso de 3.500 quilos e unha lonxitude de 14,5 metros, trátase dunha escultura dun enorme anteollo elaborada en aceiro tipo corten, que ten unha lixeira mestura de cobre para proporcionarlle un efecto de óxido que impide que sufra as agresións do medio ambiente.

 

(Foto de Xabier Maceiras)

   Enrique Saavedra confesou no seu momento que, con esta obra, quixo rirse de algo que está mal visto como o de ser un mirón. A verdade é que todos e todas o somos en menor ou maior grado, ¿non?

   Ademais, Saavedra quixo transmitirlle ao público que, podendo mirar todo o que temos arredor, en ocasións só nos fixamos nun puntiño, como o ollo do Monumento ao Voyeur, e perdemos de vista todo o resto.

 

(Foto de Xabier Maceiras)

   En definitiva, é un monumento ao mirón e un monumento para que o mirón probe da súa propia medicina: a persoa que suba á silla estará condenada a ser mirada pola xente que nese momento camiñe polo paseo.

 

(Foto de Xabier Maceiras)

   Na realidade, se vos fixades, o anteollo é unha especie de frecha enorme que sinala ao mirón. Mais o significado fundamental da obra é o que lle queira dar cada persoa que se deteña a contemplala. Xa contaredes!

   Ata a vindeira semana!

UN PASEO POLO ONTE E HOXE DE ARTEIXO

Camiño da Baiuca a Caldas.

Escola dos irmáns Mosquera Calvete no curso 1949/50 (Cortesías da familia Moreiras Mosquera)

 

 

 

 

 

 

O mesmo lugar na que se tomou a foto antiga na actualidade

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

   O noso agradecemento á familia Moreiras Mosquera por compartir con nós este tesouriño. A ver se entre todos e todas somos quen de identificar ás persoas que aparecen na imaxe.

OITO DÍAS DE FESTA EN RAÑOBRE

  En novembro de 2022 tivemos a sorte de entrevistar no seu domicilio de Meicende a Plácido Rodríguez, un dos grandes músicos da bisbarra do que xa falamos no espazo Crónicas da Laracha (https://cronicas-da-laracha.blogspot.com/2022/11/placido-rodriguez-un-dos-grandes.html).

   Naquela entrevista, Plácido contounos que “cando empecei a tocar na Orquesta Jazz Melody contratáronnos para tocar en Rañobre. Eu tiña daquela 16 anos, e ao chegar alí veu unha señora e dixo:

-Este neno vén para a nosa casa, que os pais son amigos meus!

A min coñecíanme alí por meu pai, que era zoqueiro e facía zocos para esa casa. Eu durmía na casa dos de Venturiña e os meus compañeiros noutras casas de Rañobre. Recordo que nos contrataran polo San Tirso de 1948 ou de 1949 para actuar durante tres días. Tocabamos nun alpendre e finalmente, en vez de tocar durante tres días como estaba previsto, botamos oito días seguidos sen saír de alí. Todos os integrantes da Jazz Melody permanecemos en Rañobre todo ese tempo”.

   Para lembrar aqueles tempos, falamos con Pepe Naya 'O Camarín', veciño do Rañal nacido en Rañobre en 1936. “O baile facíase polo San Tirso, o 28 de xaneiro, no alpendre de Jesús de Mari Pepa. Había baile en Oseiro e había baile en Rañobre. Os músicos comían e durmían nas casas dos labradores”. 

 

Alpendre da casa de Jesús de Mari Pepa na actualidade (Antonio Martínez)

   Unha desas casas era a de Venturiña, da que nos falou Plácido Rodríguez, e as outras eran a do Robeirán e a de Generoso do Calaso e a súa muller Carmen, irmá de Milio, o avó materno dun servidor. Comían e durmían nesas tres casas e o baile facíano no alpendre de Jesús de Mari Pepa e seica, á parte da xente de Rañobre, tamén ía moita xente de Suevos.

   Pepe tamén nos contou que “o xenro de Baliño tamén era músico. Chamábase Antonio e xa morreu. Tocaba a trompeta, se non recordo mal, na mesma orquestra que Plácido. Tamén había outro músico en Vilarrodís pero non me acordo do seu nome. Eso quen o pode saber e miña irmá Blandina”.

 

Plácido Rodríguez tocando a batería coa orquestra Jazz Melody (Cortesía de Plácido Rodríguez)

    E falamos con Blandina, nacida en Rañobre no ano 1933 e casualmente, ao igual que seu irmán Pepe, tamén veciña do Rañal. “Cando eu era unha mociña, 12 ou 13 anos tería daquela, ía moita xente a Rañobre polo San Tirso, ao baile que se facía na de Jesús de Mari Pepa. Os músicos que tocaban alí eran todos chavales. Recordo que un deles era Manolo o da Vieira. Tamén había outro de Vilarrodís que se chamaba Chucho. Comían na casa de Generoso, na de Venturiña… nas casas dos labradores ricos. Na do Venturiña comían e durmían. Un ano gañaran o premio Generoso do Calaso e a súa muller Carme, que bailaban moi ben. Outro ano o premio da xota e da muiñeira levárao a Lixeira de Rañobre. Nalgunha ocasión tamén llo deran a Carme, unha irmá de Fina a de Laradas. A xente de Rañobre era moi festixeira.”

 

Alpendre da casa de Jesús  de Mari Pepa na actualidade (Antonio Martínez)

    Oitenta anos despois daquelas grandes festas e foliadas que se organizaban no lugar, damos fe de que a xente de Rañobre segue sendo moito festixeira, abofé que si! Debe ser cousa da xenética!

A PARROQUIA DE MORÁS NA XEOGRAFÍA XERAL DO REINO PUBLICADA POR CARRÉ ALDAO EN 1928

   Nado na Coruña en 1859, Eugenio Carré Aldao foi un libreiro e escritor en lingua galega e castelá. No ano 1891 faise cargo da libraría de Andrés Martínez Salazar e da imprenta de Domingo Puga, onde tiña lugar unha tertulia galeguista, coñecida como A Cova Céltica, da que Carré era o principal animador.

   Na súa imprenta ían aparecer gran parte dos libros dos autores galegos da época. Foi membro da Liga Galega (1897), de Solidaridade Galega (1907), da Real Academia da Historia, e tamén foi un dos fundadores da Real Academia Galega.

   Carré casou con Purificación Alvarellos Pena, con quen tivo 11 fillos, aos que lles ía inculcar as súas inclinacións literarias. Algún deles, Uxío, Leandro e Lois Carré Alvarellos serían escritores, así como as súas netas May Carré e María del Pilar Carré, que escribiron novela rosa.

   Algunha das súas obras foron Brétemas (1896); Raiolas (1898); Apuntes para la historia de la imprenta y el periodismo (1901); La literatura gallega en el siglo XIX (1903); Influencia de los catalanes en el progreso de la industria pesquera en Galicia (1904); Idioma y literatura de Galicia (1908); Guerra de la Independencia en Galicia. El Alzamiento contra los franceses (1908); Influencias de la literatura gallega en la castellana (1915); Contos de forxa (1919) ou, A terra chama (1925).

   En 1928, catro anos antes da súa morte, publica o tomo dedicado á provincia da Coruña da Geografía General del Reino de Galicia, unha auténtica xoia, unha obra sublime na que Carré dá un paseo polo máis profundo de cada un dos concellos coruñeses debullando a súa xeografía, historia, lendas, etnografía...

   Deseguido, aparece a información que Eugenio Carré Aldao escribiu sobre a parroquia de Morás na devandita obra:

   Parroquia de San Estebo (Esteban) de Morás, de entrada.- Está dividida de Loureda por los montes Pena de Carro, Pena Rubia, Cotosal y Balay, que abrigan el N. del valle de aquella feligresía.

   Hállase Morás al E. del ayuntamiento, en las faldas occidentales del monte do Xalo, desde cuyas cumbres es imponderable el panorama que se descubre, y de las del monte das Arcas, llamado así por sus mámoas, que la separan del municipio de Culleredo, y desde las que se abre la cañada oriental del valle. Nos guía a esta parroquia la carretera del Espiño (Coruña), que para en Uxes a los 8 kilómetros de recorrido. Ejerce el patronato de esta parroquia la familia de los Bermúdez de Castro y fue del dominio de Xan de Andeiro, que tenía otros más en ente ayuntamiento y en la provincia.

  Sus aldeas son Canzobre, Freán, Insoa, Morás, Santa Cecilia, Souto y Uxes, y los grupos menores de Martulo y Monte de Arcas, con 308 edificios, 87 de planta única, 167 de dos cuerpos y 60 chozas y albergues, en los que vive una población de 1.022 habitantes de hecho y 1.117 de derecho. Cuenta con una escuela nacional. Hay unos 2 kilómetros a Arteixo.

Imaxe do ano 1972 do lugar de Freán

  Es de terreno montuoso y fértil y productor de numeroso ganado. Sus aguas van al río de Monelos (Coruña Oza). Limita al N. y NO. con Arteixo, al O. y SO. con Loureda y por el E. con Culleredo, que divide el Xalo.

  Su iglesia tiene ábside cuadrangular con bóveda de cañón, directriz apuntada, apoyada sobre arcos de igual directriz. Es de últimos del siglo XII o comienzos del XIII. En el primer siglo suena como Moralias. Para las iglesias de Lañas, Loureda y Morás, véase Almanaque Gallego (Buenos Aires, 1917).

OS SALÓNS DE BAILE DE MEICENDE (5ª PARTE E FIN)

 Chegamos ao fin deste percorrido polos antigos salóns de baile que houbo en Meicende falando, nesta quinta entrega, do salón de Baltasar, un local que estaba situado no mesmo lugar que hoxe ocupa o edificio número 98 da Travesía de Meicende e a rúa Ecuador, xusto en fronte da autoescola Soto Lara.

Lugar no que estaba o salón de Baltasar

   O de Baltasar era un salón de notables dimensións e, segundo entrabas, xa podías ver o palco dos músicos de fronte. Á dereita da entrada estaba a porta do roupeiro e, á esquerda do escenario, había outra porta que comunicaba coa parte traseira do edificio, onde podías ver unha horta con bancos que se utilizaba como pista de baile nos veráns.

    Seica cando o salón estaba ateigado nos bailes que se organizaban polo inverno, as parellas tamén bailaban neste espazo exterior, unhas parellas que en moitos casos déronse neste lugar o seu primeiro bico.

    Polo que nos contaron recentemente, alí tocaron orquestras como Os Trovadores, Os Mallo de Feáns ou a Boquete, unha banda do barrio coruñés dos Mallos.

    Sergio Naya, veciño de Meicende nacido no lugar no Sixto en 1949, recorda que ao carón do salón de Baltasar “había unha casiña na que tivera consulta durante certo tempo o médico Mariño”.

    O salón de Baltasar, que era natural de Borroa, deixou de funcionar como tal na década dos 60. Posteriormente sería a sede do Teleclub de Meicende, sitio de encontro da xuventude inaugurado en outubro de 1971. 

 

La Voz de Galicia, 3 de outubro de 1971

    O réxime de Franco ofertaba entretemento a cambio de propaganda institucional de tal xeito que o Ministerio de Información e Turismo de Manuel Fraga enviaba unha televisión e libros para unha biblioteca. A rede de Teleclubs estivo operativa dende 1964 ata 1974. Prometemos falar noutra ocasión de todos os que houbo en Arteixo.

 

Tarxeta de socio do Teleclub de Meicende (Cortesía de Ana Mosquera)

    E así, despois do percorrido realizado ao longo das últimas semanas polos locais da sociedade 'La Esperanza', o salón de Avelina, o de Baldomero da Martela e o de Baltasar, poñemos fin a esta xeira sobre os antigos salóns de baile que houbo en Meicende... uns edificios actualmente desaparecidos (excepto o novo de 'La Esperanza') que forman parte da memoria popular e que foron a base de innumerables matrimonios ata ben entrada a segunda metade do século pasado!

   A memoria é o que nos configura como seres. Coidemos este tesouro, por favor!

OS SALÓNS DE BAILE DE MEICENDE (4ª PARTE)

  Continuamos o percorrido polos antigos salóns de baile de Meicende con esta cuarta entrega, na que queremos recordar o salón de Baldomero González Corredoira, máis coñecido polo alcume de Baldomero da Martela.

   Este local estaba no Sixto, no mesmo lugar que hoxe ocupa o edificio número 146 da Travesía de Meicende, xusto onde Ana Sánchez ten a súa tenda de alimentación.

 

Lugar no que estaba o salón de Baldomero

   De Baldomero, nacido en 1896, sabemos que gañaba a vida como albanel e que tamén era músico. Con motivo da festa da árbore celebrada en Arteixo nos primeiros días de febreiro de 1935, La Voz de Galicia contaba que… “(…) amenizó esta fiesta la música que dirige el convecino de Meicende don Baldomero González, que a la terminación tocó alegres bailables¹”.

    Neses anos trinta foi cando puxo en funcionamento no lugar do Sixto o seu salón de baile, un local de 96 m² que seica era moi parecido ao de Pardo, o salón que había na Baiuca.

    O de Baldomero tiña a pista na planta baixa, que era onde se bailaba habitualmente, aínda que na terraza do edificio, á que se podía acceder por unhas escaleiras que había na parte dereita da fachada do local, tamén se bailaba cando facía bo tempo. A terraza estaba protexida por unha varanda que, de seguro, foi testemuña das promesas de amor eterno dalgunha parella daqueles tempos ao tempo que soaba a música do propio Baldomero ou dos Oliveira, unha orquestra de Meicende que tocaba con frecuencia neste salón.

    Ao carón do local de Baldomero estaba a escola pública mixta, creada a finais da década dos anos vinte do século pasado e que tivo o seu primeiro mestre na persoa de José Peón Martínez durante o curso 1929-30. Pegado á escola estaba o estanco de Antonio Cedeira Sande, 'O Roxo', que anos despois cambiariase para a localización actual deste negocio.

    Precisamente 'O Roxo' era un dos integrantes da orquestra dos Oliveira. Outro dos músicos que formaban parte desta banda era seu irmán Manuel, 'Manolo da Oliveira'. Antonio faleceu en 1991 aos 81 anos e Manuel en 2004 aos 83. Levamos certo tempo buscando datos e fotografías sobre esta antiga orquestra de Meicende. Se tedes algunha información contactade con nós, por favor!

(CONTINUARÁ)

__________

1 Vid. La Voz de Galicia, 7 de febreiro de 1935, páx. 5.

OS SALÓNS DE BAILE DE MEICENDE (3ª PARTE)

  Continuamos o percorrido polos antigos salóns de baile de Meicende con esta terceira entrega na que queremos recordar a tenda de Avelina, que estaba aproximadamente no lugar que hoxe ocupa o edificio do Bar Urquiola, ao carón da Cervecería A Estrela. 

Lugar no que estaba o Salón de Avelina

   Este negocio era desas tendas das de antes nas que podías mercar un pouco de todo e, ocasionalmente, cando corrían os anos corenta ou primeiros cincuenta, parece ser que tamén se facían bailes alí. É por iso polo que había quen lle chamaba a este establecemento o Salón de Avelina.

   Desgraciadamente, as persoas coas que falamos non poden dar fe dos músicos que actuaron alí xa que, naquela hora, aínda non naceran ou eran moi nenos, como é o caso de Sergio Naya, veciño de Meicende nacido no lugar no Sixto en 1949.

   Sergio contounos que onde estaba o negocio de Avelina “era unha fila de casas de pranta baixa e ese salón funcionou como tal durante pouco tempo. Recordo que na tenda había unha punta con papeles alí colgados e a filla de Avelina poñía enriba o nome da xente que lle debía cartos. Mamá mandábame alí ás veces a buscar algunha cousa e, despois de que te atendera, dicíalle...

   -Apúntame aí que xa che pagará miña nai!

E a min eso dábame moita moita vergonza.”

 

Meicende, anos 60. No círculo o grupo de casas no que estaba o negocio de Avelina

(CONTINUARÁ)

OS SALÓNS DE BAILE DE MEICENDE (2ª PARTE)

  Comentábamos a semana pasada que, despois de varias asambleas e votacións, os socios de “La Esperanza”, sociedade que estaba de alugueiro nun local que hoxe ocupa o número 127 da Travesía de Meicende, chegaron á conclusión de que había que adquirir un terreo na zona das Casas Novas para construír un novo local social.

  Naqueles tempos dispoñían dun fondo de cinco ou seis mil pesetas e, ademais, tamén recadaron diñeiro de socios que estaban en Venezuela, que mandaban os cartos para axuda da Sociedade a través de Antonio Regueira, coñecido familiarmente por “Chandeira”.

   Unha vez adquirido o terreo, moitos dos socios que eran labradores ían á praia de Bens a buscar area para construír a nova sede social de “La Esperanza”, local que era de planta baixa e que se inaugura oficialmente en febreiro de 1960 coa bendición a cargo de don José Lourido, cura párroco de Pastoriza homenaxeado a título póstumo por ser impulsor e promotor do complexo educativo e social San Xosé Obreiro de Meicende.

 

Local social de 'La Esperanza' inaugurado en 1960

   Para acceder a este local había que subir un par de chanzos de pedra de cantería e, nada mais entrar, na parede da esquerda, había un par de vitrinas, unha delas coas copas da entidade e a outra con dominós, xogos de xadrez, etc. No outro lado do local podíase ver outra vitrina onde estaba o aparato de radio, elemento esencial naquela hora xa que a televisión por aqueles días aínda estaba en cueiros.

   Ao fondo do local estaba o escenario. Alí actuaron, principalmente polo Entroido, orquestras como a Radio, a Spallant ou mesmo Carlos Díaz Gestal, O Xestal, músico, humorista, e, sobre todo, “contador de contos” moi querido na nosa bisbarra e en toda Galicia. Á dereita do escenario había unha porta que daba para o que era unha especie de ambigú.

   E así foron transcorrendo os anos ata finais de 1972, que foi cando a Sociedade 'La Esperanza' decide proxectar un novo local social no mesmo sitio no que estaba o anterior que se ía construír, unha vez máis, coa máxima colaboración, tanto economicamente como co seu traballo, dos seus socios. 

 

Imaxe actual do local social de 'La Esperanza'

   Unha vez inaugurada a nova sede, que é o edificio que podedes ver actualmente xusto en fronte da parada de taxis de Meicende, seguíronse organizando bailes “especialmente polo Entroido ou por outras datas sinaladas. Eu bailei moito alí e tamén me disfracei un lote de veces”, recordaba Sergio Naya, veciño de Meicende nacido no lugar no Sixto en 1949.