domingo, 7 de xaneiro de 2024

A PARROQUIA DE LARÍN NA XEOGRAFÍA XERAL DO REINO PUBLICADA POR CARRÉ ALDAO EN 1928

   Nado na Coruña en 1859, Uxío Carré Aldao foi un libreiro e escritor en lingua galega e castelá. No ano 1891 faise cargo da libraría de Andrés Martínez Salazar e da imprenta de Domingo Puga, onde tiña lugar unha tertulia galeguista, coñecida como A Cova Céltica, da que Carré era o principal animador.

   Na súa imprenta ían aparecer gran parte dos libros dos autores galegos da época. Foi membro da Liga Galega (1897), de Solidaridade Galega (1907), da Real Academia da Historia, e tamén foi un dos fundadores da Real Academia Galega.

   Carré casou con Purificación Alvarellos Pena, con quen tivo 11 fillos, aos que lles ía inculcar as súas inclinacións literarias. Algún deles, Uxío, Leandro e Lois Carré Alvarellos serían escritores, así como as súas netas May Carré e María del Pilar Carré, que escribiron novela rosa.

   Algunha das súas obras foron Brétemas (1896); Raiolas (1898); Apuntes para la historia de la imprenta y el periodismo (1901); La literatura gallega en el siglo XIX (1903); Influencia de los catalanes en el progreso de la industria pesquera en Galicia (1904); Idioma y literatura de Galicia (1908); Guerra de la Independencia en Galicia. El Alzamiento contra los franceses (1908); Influencias de la literatura gallega en la castellana (1915); Contos de forxa (1919) ou, A terra chama (1925).

   En 1928, catro anos antes da súa morte, publica o tomo dedicado á provincia da Coruña da Geografía General del Reino de Galicia, unha auténtica xoia, unha obra sublime na que Carré dá un paseo polo máis profundo de cada un dos concellos coruñeses debullando a súa xeografía, historia, lendas, etnografía...

  Deseguido, aparece a información que Eugenio Carré Aldao escribiu sobre a parroquia de Larín na devandita obra:


Parroquia de San Estebo (Esteban) de Larín, de entrada.- Es matriz de Lestón (Laracha) y linda al N. con Armentón, al E. con Loureda, al S. con su anejo y al O. con Monteagudo. En los límites del ayuntamiento testa asimismo con el municipio de Laracha, partido de Carballo, siendo de esta feligresía parte de la aldea de Payo Saco, que también pertenece a la parroquia de Lestón.

Igrexa de Santo Estevo Estevo de Larín

Es terreno feraz, con bastante arbolado, y se halla situado entre montes, regándola varios manantiales que van a engrosar el arroyo Castro. La atraviesa la carretera de Finisterre, en la que enlaza por su derecha en Anide la que de Lañas va por Armentón. En Campos (Anide) hay en la carretera una buena fuente. Esta a 17 kilómetros de la Coruña y a 6 de la casa del ayuntamiento.

Sus aldeas son Fraga, Mirón, Orrente (molinos harineros), Paradela, Payo Saco, ésta en la carretera, Pedra, y los grupos menores de Bons, Casanova, Casas Novas, Coque, Groba, Iglesario, Larín de Enriba, Piñeiro, Rua y Vigo. Constan estas entidades de 170 viviendas, de las que 63 son de un piso, otras 63 de dos y el resto, 44, chozas o albergues, domicilio de 450 habitantes de hecho y 483 de derecho.

Existe una escuela nacional.

Es de clima sano y ventilado.

Ningún comentario:

Publicar un comentario