PEPE DO MUIÑEIRO E O SEU BAR INSUA

- Aínda non o creo!

-É imposible!

-Non pode ser!

    Non estades a ler un guión teatral. Non, estades lendo os comentarios que dicían moitos dos seus clientes antes de confirmarse a nova, clientes que cando viron que os rumores se convertían na realidade o pasado venres 28 de setembro decidiron organizarlle, na compaña de familia e outros amigos, unha pequena homenaxe ao seu prezado Pepe, Pepe do Muiñeiro, que se xubilaba ao día seguinte despois de traballar no seu bar, o Bar Insua, durante os últimos cincuenta anos!

  O que escribe tivo a fortuna de estar presente na merecida homenaxe e acudiu vintecatro horas despois, ao igual que cada sábado, ao Insua a escoitar algunha historia do Arteixo de antano. Mais nesta ocasión era distinto. Desta volta sabía con certeza que era a última vez que os meus ollos verían a Pepe detrás da barra e, ademais, probablemente tamén era a última vez que o popular estabelecemento tiña as súas portas abertas. O tempo dirá se se aluga, traspasa ou vende.

Homenaxe a Pepe no Bar Insua (Imaxe de Mar Insua)

   Nesa última visita ao Bar Insua o cheiro cafeteiro era o de todos os días, desos que lle devolven ao almanaque as follas caídas e se instalan, para sempre, nos anos en que os teléfonos móbiles non eran máis que un invento da ciencia ficción. O mesmo pasou coas sensacións personais, as mesmiñas de cada día que entrei alí ao longo da miña vida. Unha vez máis, dábame a impresión que facía unha viaxe no tempo semellante á que fixera Marty McFly (Michael J. Fox) en "Regreso al futuro", película na que o protagonista chega ao ano 1955 nunha máquina creada polo seu amigo Doc, o científico ao que todos tomaban por tolo...lembrades?

    Mais desta volta era diferente. A persoa que tantas veces nos fixo viaxar ao pasado dende a cabina de mando da barra, Pepe, Pepe do Muiñeiro, quixo viaxar do pasado ao presente para soñar co futuro, coa súa nova etapa, coa merecida xubilación!

   No Bar Insua non podías ir con presa. Pepe tiña o seu ritmo e non era de cortar a conversa coa clientela cando lle pedían unha consumición. Detrás da barra contaba con paixón as súas lembranzas, e abofé que sabía transportarte, se cadra os seus tempos de taxista tiñan algo que ver, ao Arteixo do pasado describindo con todo luxo de detalles como era a vila e as súas xentes nos anos cincuenta, sesenta, setenta...

   Nesa viaxe no tempo, do que aínda quedaban no bar algúns vestixios dos seus primeiros tempos como a televisión, unha das primeiras que houbo no concello, o aparato de radio ou algunhas botellas de coñac, negras polos fumes das farias de anos de reñidas partidas de tute e dominó, Pepe tamén te conducía aos tempos no que o fútbol era un deporte e non un negocio falando dos Mundiais, do Deportiviño, de Arsenio Iglesias ou dos derbis da súa xuventude entre o Penouqueira e o Atlético Arteixo, do que él fora xogador e o seu irmán Fernando fundador.

O Bar Insua

  O edificio onde tantos anos estivo aberto o Bar Insua, no cruce da Avenida de Fisterra coa Avenida de Caión, é unha casa única, distinta a todas e cun deseño pouco común que a min sempre me gustou pola gran cantidade de ventás que ten. Lembro que as primeiras veces que entrei alí, cando meu avó me mandaba a buscar un día á semana as quinielas de fútbol, sentín un chisco de medo. As miradas dos mestres do colexio Carrero Blanco, que despois de xantar ían ao Insua a xogar a partida de tute antes de impartir clase -ou estaca- a partir das 15:00, dábanme verdadeiro pánico, tanto ou máis que as películas de medo que obrigaban a mirar se había alguén debaixo da cama antes de deitarte!

  Naquela altura, naqueles anos setenta, Pepe xa levaba certo tempo atendendo o negocio, un estabelecemente onde a min sempre me tratou con moito cariño dende que era un mexerica. O noso protagonista empezara a traballar no bar ocasionalmente nas fins de semana botándolle unha man a seu irmán Fernando mais, cando este fixo, coma tantos miles de galegos e galegas, a maleta da emigración para aforrar catro pesos en Inglaterra, Pepe, que daquela traballaba na Seat, quedaría definitivamente ao fronte do Insua durante case medio século, ata o 29 de setembro de 2018, día da súa xúbilación!

  A casa onde está o bar construírona os pais de Pepe, Manolo "o Muiñeiro" e Mari Pepa, matrimonio que tiña catro fillos (Carmen, Fernando, Manolo e Pepe) e residencia no Pedregal, lugar onde tiñan muíño, de aí o alcume do bar.

Manolo "o Muiñeiro" e Mari Pepa diante do seu muíño

   Unha vez rematada a obra, da que Manolo se encargara de facer a carpintería, a principios dos anos cincuenta a familia trasladaríase definitivamente do Pedregal ao seu novo domicilio, naquela hora coñecido como o lugar de O Cruce, deixando a pranta alta da casa para vivenda e o baixo para negocio.

  O local, que empezaría a funcionar como ultramarinos e taberna, non tardaría en se converter nun dos principais referentes futboleiros da zona, sempre identificado coas cores do Atlético Arteixo xa que Fernando, un dos fillos de Manolo e Mari Pepa, fora xunto a Eduardo de Martís o fundador do equipo branco e vermello.

  Nos primeiros anos Fernando era o que estaba detrás da barra da taberna, un Fernando que tamén sería un dos grandes impulsores do fútbol federado de Arteixo, primeiro ideando o Torneo de Preparación, que fora unha especie de liga de peñas disputada en 1961, e no ano seguinte a chamada Liga de Arteixo, na que participarían só catro equipos, o Paiosaco, o Campanal, o Sporting Uxes e o Atlético Arteixo, e que sería a primeira competición oficial que, por certo, gañarían os da feira.

  Ao crearse a Liga de Arteixo, é doado imaxinar como eran os luns daqueles primeiros anos sesenta no bar Insua: fútbol, fútbol e máis fútbol e, de seguro, que co semanario deportivo Riazor enriba da barra, semanario do que daba boa conta a clientela lendo as crónicas que enviaba Fernando baixo o seudónimo de FINGA (Fernando INsua GArcía), un Fernando que botaría 17 anos en Inglaterra sen voltar a Arteixo. Ao vir das illas británicas abriría unha tenda de deportes, Deportes Gido, na que cada vez que lle ías comprar algo sempre che amosaba as súas famosas libretas nas que tiña anotados todos os resultados históricos de infantís, xuvenís e aficionados dos equipos da zona.

Pepe Insua no seu último día de traballo

  Entre café e café, Pepe Insua tamén tiña que atender o outro negocio. Se cadra xa non vos lembrades. Pero sí, Pepe tamén foi taxista. Comprara a licenza, a número 20, en 1966 e o primeiro taxi que tivo foi un Seat 800 de catro portas, que era igual que o 600 pero máis grande. Varios anos máis tarde, en 1972, compraría un Seat 1430 que, se non lembro mal, era de cor amarela. Curiosamente, varias mulleres de Arteixo que foron nais por aqueles días, lembran con moito cariño os taxis de Pepe. Unda delas contounos que... “naquela hora nin había ambulancias nin coche na casa. Chamei por teléfono a Pepe para que me levara ao hospital e case non chegamos. O neno a pouco máis nace no taxi!

   Foi pasando o tempo e o taxi de Pepe, quedaría aparcado no baixo do seu bar ata o ano 2000, que foi cando vendeu o coche xunto coa licenza. 

   E así, coma quen non quere a cousa dezaoito anos despois, en setembro do 2018, o Bar Insua botaría o peche. O local fora quen de resistir ao “boom” immobiliario pero non á xubilación de Pepe. Non poideron con el as ansias de construir na zona nin o seu paso de taberna inicial de traballadores da construcción e labregos a templo de visita obrigada para veciños, artistas, millonarios, alcaldes e, sobre todo, amigos. Ao Bar Insua venciulle a idade, pero non a súa, se non a do seu dono, Pepe Insua, que colga o sacacorchos e as tazas dos cafés que tantos e tantos anos levaba servindo. Co seu pelo xa cano e con infinidade de lembranzas acontecidas nas catro paredes nas que traballou medio século, Pepe, camiño dos 78 anos, desfruta ao fin da súa merecida xubilación.